آيا کشورهاي پيشرفته کشاورزي را رها کرده‌اند؟

توضیحات

دسته: اخبار داخلی

منتشر شده در یکشنبه, 22 شهریور 1394 09:38

در بین کشورهای جهان حوزه کشاورزی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و تمامی دولت‌ها تلاش می‌کنند از کشاورزان خود حمایت کنند. این حمایت به‌گونه‌ایست که در بسیاری از کشورها، خصوصا کشورهای صنعتی، تعرفه‌ واردات محصولات کشاورزی به مراتب بالاتر از تعرفه‌ واردات کالاهای غیرکشاورزی است. حمایت از بخش کشاورزی تا جایی اهمیت داشته ‌است که کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی، با وجود برگزاری جلسات متعدد در این زمینه، تا امروز نتوانسته‌اند به اجماعی بر سر کاهش تعرفه‌ها به منظور افزایش تجارت محصولات کشاورزی دست یابند؛ درحالیکه در مورد محصولات غیرکشاورزی، کشورهای عضو این سازمان به نتایج مشترکی رسیده‌اند و امروزه تعرفه واردات کالاهای صنعتی کشورهای عضو این سازمان بسیار اندک است. علت اصلی این عدم موفقیت را باید در اصرار کشورهای پیشرفته و صنعتی به تداوم حمایت از بخش کشاورزی جست و جو کرد.

برای نمونه میانگین تعرفه اخذ شده از واردات در برخی کشورها به تفکیک کالاهای کشاورزی و غیرکشاورزی نشان داده شده‌است.

همان‌طور که در جدول مشخص است در کشورهای پیشرفته جهان تعرفه‌  واردات محصولات کشاورزی بسیار بیشتر از تعرفه ‌واردات محصولات غیرکشاورزی است. همچنین کشورهایی چون کره جنوبی، ترکیه، سوئیس و نروژ در زمینه بالا بردن تعرفه واردات محصولات کشاورزی در مقایسه با دیگر کشورها پیشرو هستند و میانگین تعرفه‌ اخذ شده از واردات محصولات کشاورزی آن‌ها بیش از ۵۰ درصد است.
البته بايد توجه داشت تعرفه‌هايي که در جدول بالا آورده شده‌اند ميزان تعرفه اخذ شده از کالاهاي وارداتي هستند. تعرفه‌ وضع شده برای واردات کالاهای کشاورزی به قدری بالاست که میزان واردات آن‌ها بسیار اندک است و به همین دلیل تأثیر کمتری در میانگین حقوق ورودی اخذ شده در کل واردات دارند. در واقع از آنجا که میزان واردات محصولاتی که تعرفه بالایی دارند پایین‌تر است، میانگین تعرفه‌ اخذ شده کمتر از متوسط نرخ‌های وضع شده می‌باشد.
بالابردن تعرفه‌ واردات تنها نوع حمایت از کشاورزان نیست. کشورهای پیشرفته جهان از ابزارهای دیگری چون اعمال محدودیت‌های غیرتعرفه‌ای واردات مانند استاندارهاي اجباري، اعطای یارانه مستقیم و غیرمستقیم به کشاورزان مانند بيمه کشاورزي و اعطای خدماتی به منظور تسهیل فعالیت کشاورزان نیز از آن‌ها حمایت می‌کنند. مسئولین این کشورها در طول سالیان سال تلاش کرده‌اند با حمایت از تولیدکنندگان داخلی محصولات و فرآورده‌های کشاورزی، مصرف کشور را تا حد ممکن از طریق تولید داخلی تأمین کنند و بدین ترتیب امنیت غذایی بالا به همراه اشتغال را برای کشورشان فراهم آورند.
به عنوان نمونه‌ای دیگر می‌توان به آمار سازمان همکاری اقتصادی و توسعه اشاره کرد. طبق آمار این سازمان که کشورهایی همچون آمریکا، کانادا، ژاپن، سوئیس، نروژ و کشورهای عضو اتحادیه اروپا در آن عضویت دارند، میزان یارانه پرداختی به کشاورزان در کشورهای مختلف حتی تا نیمی از کل درآمد کشاورزان را شامل می‌شود. در جدول روبه‌رو سهم یارانه پرداختی به کشاورزان از کل درآمد آن‌ها نشان داده شده‌است.

بنابراین می‌توان گفت کشورهای پیشرفته و صنعتی، بخش کشاورزی خود را رها نکرده و به روش‌های مختلف از آن حمایت می‌کنند و لازم است کشور ما نیز با توجه به اهمیت امنیت غذایی و ايجاد اشتغال، سیاست‌هایی را در زمینه حمایت هوشمندانه از کشاورزان در دستور کار قرار دهد.

کیهان - سید علی موسوی

موسسه پژوهشهای برنامه‌ریزی و اقتصاد کشاورزی عنوان کرد: نیاز ۲.۲ میلیون تنی کشاورزی به عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم

توضیحات

دسته: اخبار داخلی

منتشر شده در سه شنبه, 17 شهریور 1394 05:44

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از موسسه پژوهشهای برنامه‌ریزی و اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی ایران، براساس برآوردی که مؤسسه تحقیقات خاک و آب، انجام داده است، حداقل عناصر مورد نیاز بخش کشاورزی معادل ۲۲۶۸ هزار تن از عناصر نیتروژن، فسفر و پتاس (شامل؛ ۱۶۴۴ هزار تن نیتروژن، ۴۰۶ هزار تن فسفر و ۲۱۸ هزار تن پتاسیم)‌ است. این عناصر با ترکیبات مختلفی در کودهای شیمیایی وجود دارد.

بر همین اساس نیاز کشور به کودهای اوره ۳۵۷۳ هزار تن، سوپر فسفات تریپل ۸۸۲ هزار تن و نهایتاً سولفات پتاسیم ۴۳۶ هزار تن می‌باشد که این میزان از طریق کودهای دیگر نیز قابل تأمین است. همچنین مطالعات متعددی که توسط مؤسسه تحقیقات خاک و آب انجام شده موید آن است که میزان نیاز کشور به انواع کود حدود ۴ الی ۵ میلیون تن می‌باشد.

براساس آخرین آمار سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، در سال ۱۳۹۲، مقدار ۳۶۲۷ هزار تن کود اوره توسط مجتمع‌های پتروشیمی تولید شده است.

مقادیر توزیع انواع کود توسط وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۳۹۲ معادل ۱۸۴۰ هزار تن بوده است. از این میزان ۱۶۴۹ هزار تن توسط شرکت خدمات حمایتی و ۱۹۱ هزار تن کود اوره توسط اتحادیه‌های تعاون روستایی در مناطق مختلف کشور توزیع شده است.

در سال ۱۳۹۲ شرکت خدمات حمایتی کشاورزی حدود ۴۵۰ هزار تن کود وارد کشور نموده است و مجتمع‌های پتروشیمی نیز ۱۷۰۰ هزار تن کود اوره صادر نموده‌اند.

علی‌رغم وجود تکالیف قانونی مبنی بر واگذاری تصدی‌های دولتی شرکت خدمات حمایتی با حدود ۹۰ درصد تدارک و توزیع انواع کودهای بخش کشاورزی همچنان اصلی‌ترین عامل محسوب می‌شود و سهم بخش غیردولتی نیز درخصوص توزیع کودهای شیمیایی حدود ۱۰ درصد است.

آمار سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحّد (FAO) نشان‌دهنده این واقعیت است که براساس شاخص مصرف کود در یک هکتار، ایران نسبت به میانگین مصرف در مناطق مختلف جهان رتبه پایینی دارد. لیکن به دلایل گوناگونی که در خلال گزارش به آن اشاره خواهد شد مصرف نامتناسب کود در کشور وجود دارد.

درحال حاضر تأمین و توزیع کود به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی سپرده شده است. سیاست‌گذاری‌ها در بخش کشاورزی بر کاهش تصدی‌های دولتی و سپردن آن‌ها به بخش غیردولتی تأکید دارند، لذا باید سازوکار تأمین و توزیع نهاده‌های کشاورزی تغییر کرده و این امور ضمن حمایتی که از کشاورزان (پرداخت مستقیم یارانه به نهاده‌ها یا حمایت به طرق دیگر)‌ می‌شود، به بخش غیردولتی سپرده شود، البته تغییر نظام تأمین و توزیع کود شیمیایی از وضعیت فعلی که در آن دستگاه‌های دولتی متولی موضوع هستند به وضعیتی که در آن امور به عهده بخش غیردولتی گذاشته شده، مستلزم ملاحظاتی است که در متن گزارش به آن اشاره شده است.